بیماری های پرورش میگو

 میگو یکی از محبوب ترین گونه های پرورش آبزی در جهان است. پرورش میگو می تواند بسیار سودآور باشد. با این حال، شیوع بیماری در دو دهه گذشته منجر به کاهش چشمگیر تولید میگو و چالش هایی برای پرورش دهندگان میگو شده است. بیماری های پرورش میگو می توانند باکتریایی، تک یاخته ای یا ویروسی باشند. مکان مناسب برای پرورش میگو بسیار حائز اهمیت است. مناطق پرورش دهنده میگو از نظر آب و هوایی، باید مناطق گرمسیر یا نیمه گرمسیری با آفتاب طولانی در روز باشند، به همین جهت جنوب کشور منطقه مناسبی برای پرورش میگو است. در این مقاله قصد داریم به مشکلات پرورش میگوی جنوب و بیماری های استخر میگو بپردازیم.

بیماری میگو و روشهای کنترل آن

موارد نامبرده جزو بیماری های شایع در پرورش میگو است، که با رعایت اصول بهداشت و بیماری‌ها در مزارع پرورش میگو، می توان از بروز آن ها و ایجاد خسارت جلوگیری نمود. بیماری های استخر میگو شامل موارد زیر است:

• بیماری مدفوع سفید (WFD)
• بیماری ویروسی لکه سفید میگو (WSSV)
• بیماری نکروز حاد عفونی پانکراس میگو (INP)
• بیماری مرگ زودرس میگو (EMS)
• بیماری نکروز عضلات میگو
• بیماری سر زرد میگو
• بیماری تورآ در میگو ( بیماری دم قرمز)

⇐ مقاله مرتبط: بهداشت و بیماری های آبزیان

⇐ مقاله مرتبط: آموزش جامع پرورش ماهی در سال ۱۴۰۰

⇐ مقاله مرتبط: چرا استخرهای پرورش ماهی و میگو ضدعفونی می شوند؟

♦ بیماری مدفوع سفید:

این بیماری، یکی از رایج ترین بیماری های استخر میگو است. یکی از علائم بیماری مدفوع سفید در میگو، تغییر رنگ روده است. در مقایسه با یک میگو معمولی، روده به جای رنگ قهوه ای تیره، سفید کم رنگ است. مدفوع دفع شده توسط میگو نیز شناورتر از حد معمول است زیرا مدفوع سفید به سطح حوضچه شناور می شود. اسکلت بیرونی میگوهای آلوده شل می شود و رنگ تیره روی آبشش ها دیده می شود. بیماری مدفوع سفید با بسیاری از عوامل محیطی مانند کیفیت پایین آب، تجمع لجن کف حوضچه و شکوفه های پلانکتون مرتبط است.

♦ بیماری لکه سفید (WSSV) میگو:

بیماری لکه سفید میگو که یکی از بیماری های استخر میگو به حساب می آید، یک عفونت ویروسی بسیار مسری است که سخت پوستان را تحت تأثیر قرار می دهد. عامل بیماری لکه سفید میگو، یکی از بزرگترین ویروس های جدا شده از میگو به نام باکولوویروس است. این ویروس به شکل تخم مرغی تا میله ای متغیر بوده و دارای یک زائده دم مانند در انتهای خود می باشد. وجود این بیماری، یکی از مشکلات پرورش میگوی جنوب کشور است.

نشانه‌های بیماری لکه سفید میگو:

از جمله علائم ظاهری بیماری لکه سفید میگو، می توان به لکه‌های سفید روی اسکلت بیرونی اشاره کرد، که اندازه‌های آن به قطر 3میلی متر قابل مشاهده است. سایر علائم آن شامل بی حالی، کاهش ناگهانی مصرف غذا، تغییر رنگ قرمز بدن و زائده ها و شل شدن کوتیکول است. با این حال، لکه های سفید در واقع نشانه قابل اعتمادی برای تشخیص بیماری نیستند. زیرا این لکه ها می توانند توسط عوامل محیطی مانند pH بالای آب یا حتی برخی از باکتری های دیگر نیز ایجاد شوند. میگوهای تحت تاثیر این بیماری، از دست دادن اشتها و شنای غیرعادی از خود نشان می دهند.

روش های انتقال بیماری لکه سفید میگو:

بیماری لکه سفید میگو، یکی از بیماری های استخر میگو است که عمدتا از طریق حرکت حیوانات آلوده یا آب آلوده منتقل می شود. پرندگانی که از حیوانات آلوده تغذیه می کنند و آنها را جابجا می کنند می توانند این بیماری را گسترش دهند. حشرات و تجهیزات آلوده نیز در گسترش بیماری لکه سفید میگو نقش دارند. آب دریایی آلوده به ویروس 3 تا 4 روز حاوی بیماری ویروسی لکه سفید میگو است.

تاثیر دمای هوا بر بیماری لکه سفید:

کاهش دما در بروز و افزایش بیماری لکه سفید میگو نقش بسزایی دارد. ویروس بیماری لکه سفید میگو در دمای زیر 28 درجه سانتی گراد، فعال است و به سرعت تکثیر پیدا می کند.

کنترل و پیشگیری بیماری لکه سفید میگو:

در زیر تعدادی راهکار جهت برطرف کردن مشکلات پرورش میگوی جنوب به ویژه بیماری لکه سفید، ذکر شده است.

1. ضدعفونی کردن آب خروجی هچری: آب های خروجی هچر ها قبل از خروج باید ضدعفونی شوند، زیرا ممکن است قبل از خروج حاوی ویروس بیماری لکه سفید میگو باشند و هچر های دیگر را آلوده کنند. ضدعفونی کردن آب خروجی هچری یکی از راه های پیشگیری بیماری لکه سفید میگو است.
2. استفاده از سیستم بسته: آب باید قبل از مصرف در مزارع پرورش میگو، ضدعفونی شود تا ویروس ها و میکروارگانیسم های مضر از بین بروند. به طور کلی آب دریا مستقیما نمی تواند برای پرورش میگو در مزارع استفاده گردد. بدین منظور، برای از بین بردن عوامل بیماریزا و ناقلین در هنگام آماده سازی، آب دریا قبل از استفاده، با استفاده از ضدعفونی کننده های مطمین، ضدعفونی شده و بعد مورد مصرف قرار می گیرد.
3. ضدعفونی کردن آب خروجی استخر پرورش میگو: آب های خروجی استخر های پرورش میگو، باید قبل از ریختن به دریا، با استفاده از ضدعفونی کننده های مجاز ضدعفونی شوند. ضدعفونی کردن آب خروجی استخر پرورش میگو، شامل چند مرحله است: 1) رسوب گیری 2) اکسیژن زدایی 3) ‌فیلتراسیون شنی و بیولوژیکی که باعث کاهش مواد آلی و مواد مضر می شود. اگر استخر پرورش میگو دچار بیماری لکه سفید میگو شده باشد، باید میگو های مرده و آب آلوده تا 7 روز تخلیه شوند. بعد از تخلیه با استفاده از ضدعفونی کننده داموسیب می توانید، کف و دیواره استخر را ضدعفونی کرده و هر گونه ویروس و آلودگی را از بین ببرید، و برای مرحله بعد آماده کنید.
4. مدیریت بهداشت وبیماریهای میگو: مدیریت بیماری و بهداشت محیط، یکی از راهکارهای جلوگیری از شیوع بیماری است. با مدیریت کنترل بیماری‌ها و تشخیص سریع می توان از بیماری های استخر میگو و خسارات و هزینه های اضافی جلوگیری می شود.

♦ بیماری نکروز حاد عفونی پانکراس میگو (IPN):

بیماری نکروز حاد عفونی پانکراس میگو یک بیماری ویروسی شاه میگوی آب شیرین و یکی از عمده ترین مشکلات پرورش میگوی جنوب است. این بیماری توسط ویروس نکروز عفونی پانکراس، که عضوی از خانواده Birnaviridae است، ایجاد می شود. از علائم بالینی این بیماری: تورم شکم، بی اشتهایی، شنای غیرطبیعی، تیره شدن پوست و آسیب داخلی (نکروز ویروسی) به پانکراس و مخاط غلیظ در روده اغلب وجود دارد.

♦ بیماری مرگ زودرس میگو (EMS):

بیماری نکروز حاد کبدی پانکراس (AHPND)، یا سندرم مرگ زودرس (EMS)، توسط یک عامل باکتریایی ایجاد می شود و یکی از مهم ترین بیماری های استخر میگو است. از راه دهان منتقل می شود، دستگاه گوارش میگو را کلونیزه می کند و سمی تولید می کند که باعث تخریب بافت و اختلال در عملکرد اندام گوارشی میگو به نام هپاتوپانکراس می شود. EMS زمانی در حوضچه های پرورش میگو ظاهر می شود که pH به 8.5-8.8 افزایش یابد.

♦ بیماری نکروز عضلات میگو:

بیماری نکروز عضلات میگو، اغلب منجر به ظهور ضایعات سفید مات در عضله دم در پاسخ به عوامل محیطی مانند کمبود اکسیژن، تغییرات ناگهانی دما، شوری یا استرس های دیگر می شود. هیپوکسی شدید، کمبود اکسیژن در بافت، می تواند در مرحله پایانی بسیاری از بیماری های عفونی رخ دهد و منجر به نکروز عضلات شکم شود. ماهیچه های سفید در میگو همچنین می تواند ناشی از عفونت های پیشرفته توسط میکروسپوریدین های متعلق به جنس (آمسون) و (آگماسوما) یا کمبود سلنیوم در رژیم غذایی باشد.

♦ بیماری سر زرد میگو(YHV):

یکی دیگر از بیماری های پرورش میگو، بیماری سر زرد میگو است، که به دلیل زرد شدن قسمت جلویی و سر میگو به این اسم نامگذاری شده است. ویروس سر زرد (YHV)، یک پاتوژن بسیار خطرناک است که می تواند در عرض چند روز پس از اولین علائم بیماری در یک حوضچه باعث مرگ 100٪ آبزیان شود. میگو های مبتلا به ویروس، به مدت 2 روز بی رویه غذا می خورند، سپس تغذیه آن ها متوقف شده و در کناره های استخر به پهلو شنا می کنند. قبل از مرگ، هپاتو پانکرس آن ها به رنگ زرد تغییر می کند.

♦ بیماری تورآ در میگو ( بیماری دم قرمز):

بیماری تورآ در میگو، یکی از مخرب ترین بیماری های استخر میگو است که صنعت پرورش میگو را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. ویروس این بیماری در عرض دو تا چهار هفته بعد از ذخیره‌سازی پست لارو، باعث بیماری شده و بیشتر در زمان پوست‌اندازی میگو مشاهده می‌گردد. شدت بیماری، قبل از پوست‌اندازی اتفاق می‌افتد. میگو های مبتلا به این بیماری ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را نشان دهند. هرچند ممکن است در غیاب هیچ علامتی، بیماری همچنان وجود داشته باشد.

علائم بیماری تورآ در میگو عبارتند از:

• بی حالی
• توقف تغذیه
• حیواناتی که در هنگام مرگ در لبه استخر جمع می شوند.
• افزایش ناگهانی حضور پرندگان دریایی در حال ماهیگیری در استخرها
• شروع ناگهانی مرگ و میر بالا در میگوهای پس از لارو یا جوان
• پوسته نرم

کلام آخر:

امروزه، چندین بیماری عمده در پرورش میگو وجود دارد، مانند بیماری لکه سفید میگوی پرورشی، بیماری نکروز حاد عفونی پانکراس میگو و بیماری سر زرد میگو که همه ی آن ها جزئی از مشکلات پرورش میگوی جنوب به حساب می آیند. همانطور که میدانید، بیماری های پرورش میگو، بیماری های ویروسی هستند که درمان خاصی ندارند، بهترین روش برای آن ها، پیشگیری و کنترل بیماری است. بدین منظور بهتر است برای جلوگیری از بیماری های استخر میگو، در هنگام آماده سازی، حوضچه ها، استخرها و تجهیزات را ضدعفونی کنند. از این رو شرکت آرال شیمی با تولید ضدعفونی کننده فودگرید داموسیب، در حوزه آبزیان، از بروز بیماری های پرورش میگو پیشگیری و آن ها را کنترل نموده است.