چگونه جیره غذایی مرغ تخمگذار را برای حداکثر تولید تخم‌مرغ تنظیم کنیم؟

اگر در زمینه پرورش مرغ فعالیت می‌کنید، حتماً می‌دانید که تغذیه مناسب تا چه اندازه می‌تواند بر میزان تولید تخم‌مرغ تأثیر بگذارد، و کاملاً درست است که روی این موضوع تمرکز کرده‌اید. جیره مرغ تخمگذار فقط برای سیر کردن آن‌ها نیست؛ بلکه هدف اصلی این است که نیازهای تغذیه‌ای‌شان را با توجه به سن و مرحله تولیدشان تأمین کنیم. وقتی این تعادل به‌درستی برقرار شود، نتایج واقعاً چشمگیر خواهد بود. بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، هر سال بیش از ۱.۶ تریلیون تخم‌مرغ در سراسر جهان تولید می‌شود و این رقم همچنان در حال افزایش است. نکته جالب اینجاست که تغذیه به‌تنهایی می‌تواند تا ۷۰ درصد عملکرد تولیدی مرغ را تحت تأثیر قرار دهد.

در این مقاله، تنظیم جیره نویسی مرغ در سنین مختلف را بررسی خواهیم کرد. خواهیم دانست در دوره تخم‌گذاری چه مواد مغذی اهمیت بیشتری دارند، و چطور می‌توانید برنامه تغذیه‌ای خود را طوری تنظیم کنید که مرغ‌های سالم‌تر با افزایش تولید تخم مرغ داشته باشید. این نکات می‌تواند کمک کند تا بدون استفاده از مکمل‌های گران‌قیمت یا فرمول‌های پیچیده، به نتایج بهتری برسید.

همچنین بخوانید:

♣ آموزش مراحل پرورش مرغ و جوجه کشی در انواع مرغداری ها

♣ اسیدهای آلی در خوراک دام و طیور

فرآیند کلی تخمگذاری مرغ چگونه است؟

تخم‌گذاری در مرغ‌ها از تخمدان آغاز می‌شود، جایی که هزاران زرده نابالغ وجود دارد. با رسیدن مرغ به سن بلوغ، هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون باعث رشد یکی از این زرده‌ها می‌شوند. پس از آزاد شدن، زرده وارد بخش ابتدایی اویداکت یعنی اینفاندیبولوم می‌شود؛ در صورت وجود خروس، لقاح نیز در همین مرحله رخ می‌دهد. زرده سپس مراحل مختلفی را طی می‌کند: مگنوم (افزودن سفیده)، ایستموس (ایجاد غشا)، رحم یا غده پوسته‌ساز (تشکیل پوسته) و نهایتاً کلوآکا که تخم از آن خارج می‌شود.

 بخش عمده زمان این مسیر صرف تشکیل پوسته می‌شود که حدود ۲۰ ساعت به‌طول می‌انجامد. به همین دلیل است که هر مرغ معمولاً تنها یک تخم در روز می‌گذارد. جالب است بدانید که بیشتر مرغ‌ها تخم‌گذاری را در ساعات اولیه صبح انجام می‌دهند. این مسئله به دلیل تأثیر شدید چرخه نوری بر ساعت بیولوژیکی آن‌هاست. از همین رو، در مرغداری‌های صنعتی، کنترل میزان و مدت تابش نور از عوامل کلیدی در مدیریت تولید تخم‌مرغ به‌شمار می‌رود.

 نقش سن و نژاد در آغاز تخم‌گذاری

سن شروع تخم‌گذاری و میزان تولید تخم‌مرغ به عوامل مختلفی از جمله نژاد و شرایط پرورش بستگی دارد. نژادهای صنعتی مانند لگهورن سفید معمولاً در سن ۱۸ تا ۲۰ هفتگی به بلوغ و تخم‌گذاری می‌رسند. در مقابل، نژادهای بومی یا دو منظوره ممکن است دیرتر، در حدود ۲۲ تا ۲۴ هفتگی، شروع به تخم‌گذاری کنند.

همچنین، عملکرد تولیدی هر نژاد متفاوت است. برخی نژادهای پر تولید قادرند سالانه بین ۲۸۰ تا ۳۲۰ تخم‌مرغ تولید کنند، در حالی که نژادهای کم‌بازده‌تر ممکن است در سال کمتر از ۲۰۰ عدد تخم بگذارند. انتخاب نژاد مناسب و مدیریت دقیق سن مرغ‌ها نقش بسیار مؤثری در بهره‌وری دارد، به‌ویژه برای افرادی که هدفشان حداکثرسازی تولید تخم‌مرغ است.

چرا جیره غذایی مرغ برای افزایش تولید تخم مرغ مهم است؟

تغذیه طیور و رعایت بهترین جیره برای مرغ تخمگذار، پایه و اساس تولید بهینه تخم‌مرغ است. غذای مرغ‌ها نه تنها بر سلامت آنها تأثیر می‌گذارد، بلکه نقش مستقیمی در تعداد، کیفیت و اندازه تخم‌مرغ‌ها دارد. تغذیه صحیح باعث می‌شود مرغ‌ها بتوانند به صورت منظم و با کیفیت بالا تخم بگذارند، که این مسئله برای هر مرغداری موفق بسیار مهم است.

تغذیه طیور و رابطه آن با تولید تخم مرغ چیست؟

تخم‌گذاری فرآیندی پرانرژی است که نیازمند دریافت مقادیر مناسبی از انرژی، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌باشد. که در این راستا، بالانس جیره طیور بسیار اهمیت دارد. در واقع، بالانس جیره طیور یعنی تنظیم دقیق و متعادل ترکیبات غذایی، به گونه‌ای که نیازهای تغذیه‌ای مرغ‌ها به‌طور کامل تأمین شود، نقش کلیدی در تبدیل مؤثر خوراک به تخم‌مرغ ایفا می‌کند. برای مثال، کلسیم برای تشکیل پوسته محکم تخم‌مرغ ضروری است و پروتئین در ساخت اجزای مختلف تخم مانند زرده و سفیده اهمیت دارد.

تاثیر جیره غذایی از سنین ابتدایی (از جوجه تا مرغ تخمگذار)

تغذیه صحیح فقط در دوران تخم‌گذاری اهمیت ندارد، بلکه از مراحل ابتدایی زندگی مرغ‌ها نیز بسیار حیاتی است. خوراکی که به جوجه‌ها و مرغ‌های در حال رشد داده می‌شود، زمینه‌ساز عملکرد آینده آنها است و کمک خوبی برای بهبود تنظیم جیره مرغ تخمگذار می باشد. استفاده از خوراک‌های مخصوص جوجه و رشد باعث توسعه مناسب استخوان‌ها، عضلات و دستگاه تولیدمثلی می‌شود.

کمبود تغذیه‌ای در این مراحل اولیه می‌تواند باعث تأخیر در شروع تخم‌گذاری و کاهش تولید در دوران بلوغ شود. برای مثال، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری در دوره رشد، می‌تواند منجر به بلوغ دیرهنگام یا استخوان‌بندی ضعیف شود که هر دو مستقیماً روی توانایی مرغ در تولید تخم‌مرغ با کیفیت تأثیرگذارند.

با توجه به اهمیت تغذیه از دوران جوجه‌گی تا مرحله تخم‌گذاری، مرغداران می‌توانند بهترین شرایط را برای رشد بهینه و افزایش حداکثری تولید تخم‌مرغ فراهم کنند.

 بهترین غذا یا جیره مرغ تخمگذار چیست؟

انتخاب رژیم غذایی مناسب و توجه به نیازهای غذایی مرغ تخمگذار نقش بسیار مهمی در افزایش تولید تخم‌مرغ، بهبود کیفیت آن و حفظ سلامت کلی مرغ‌ها دارد. بهترین رژیم غذایی، تمام مواد مغذی ضروری را در نسبت‌های متعادل تأمین می‌کند تا نیازهای متابولیکی مرغ و فرایند تشکیل تخم به خوبی پشتیبانی شود. آشنایی با نیازهای تغذیه‌ای مرغ‌های تخم‌گذار به مرغداران کمک می‌کند تا در انتخاب یا فرمولاسیون خوراک، تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرند.

 اصلی ترین نیازهای غذایی مرغ تخمگذار

مرغ‌های تخم‌گذار نیازهای تغذیه‌ای خاصی دارند که با سایر مراحل رشد طیور متفاوت است. از جمله مهم‌ترین این نیازها، تأمین انرژی کافی، پروتئین، کلسیم، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. انرژی برای انجام فعالیت‌های روزانه مرغ و تولید تخم لازم است. نقش پروتئین در تخمگذاری اهمیت دارد، زیرا برای ساخت بخش‌های مختلف تخم مانند سفیده و زرده ضروری خواهد بود. کلسیم یکی از حیاتی‌ترین مواد معدنی است که باید به میزان زیاد تأمین شود تا پوسته تخم‌مرغ محکم باشد و مشکلاتی مانند نازک شدن یا شکستن پوسته به حداقل برسد.

ویتامین‌هایی مانند A، D و E نقش مهمی در باروری، سلامت استخوان‌ها و سیستم ایمنی ایفا می‌کنند. همچنین مواد معدنی مانند فسفر، منیزیم و عناصر کمیاب، عملکردهای فیزیولوژیکی مختلفی را پشتیبانی می‌کنند که برای حفظ عملکرد تخم‌گذاری ضروری است.

 انواع مواد مغذی در جیره مرغ تخمگذار چیست؟

آنچه که می‌توانید در جیره نویسی ارزان برای مرغ تخمگذار قرار دهید، رژیم غذایی زیر بوده که معمولاً شامل گروه‌های مختلفی از مواد مغذی است:

• کربوهیدرات‌ها: عمدتاً از غلاتی مانند ذرت، گندم یا جو تأمین می‌شوند و منبع اصلی انرژی هستند.
• پروتئین‌ها: از منابعی مانند کنجاله سویا، کنجاله کلزا یا سایر منابع گیاهی و حیوانی تأمین شده و برای ترمیم بافت‌ها و تشکیل تخم ضروری‌اند.
• چربی‌ها و روغن‌ها: انرژی متمرکز فراهم کرده و به جذب ویتامین‌های محلول در چربی کمک می‌کنند.
• مواد معدنی: کلسیم (معمولاً از سنگ آهک یا صدف دریایی)، فسفر، سدیم و عناصر کمیاب برای رشد مناسب استخوان‌ها و کیفیت پوسته تخم‌مرغ ضروری هستند.
• ویتامین‌ها: یک مخلوط ویتامینی تضمین می‌کند که مرغ‌ها مقدار کافی ویتامین‌های محلول در آب و چربی را دریافت کنند تا سلامت و تولید آنها حفظ شود.

با تعادل دقیق این مواد مغذی، مرغداران می‌توانند رژیم غذایی ایده‌آلی فراهم کنند که تولید تخم‌مرغ را به حداکثر رسانده و سلامت مرغ‌ها را حفظ کند.

نقش اسید آمینه در تغذیه طیور جهت عملکرد تخمگذاری

مکمل اسید آمینه مصنوعی این پتانسیل را دارد که تعادل کلی اسید آمینه را تقویت کرده و سطح پروتئین خام در جیره طیور را کاهش دهد. ارائه رژیم غذایی سرشار از پروتئین و انرژی به پولک‌ها در مرحله رشد و تخم‌گذاری تأثیر مثبتی بر وزن زرده تخم‌مرغ دارد. یک نقش اسید آمینه در تغذیه طیور، کاهش از دست دادن نیتروژن در طول متابولیسم پروتئین است که منجر به دفع کم آمونیاک در محیط شده و عملکرد رشد پرندگان را بهبود می بخشد. همچنین، میزان آمینو اسید در خوراک طیور باید متعادل باشد تا از اتلاف انرژی که می‌تواند به سنتز چربی منحرف شود، جلوگیری شود.

بهترین فرمول جیره مرغ تخمگذار برای افزایش تخم چیست؟

تغذیه و جیره مرغ تخمگذار فقط به معنای دادن غلات یا پلت به آن‌ها نیست؛ بلکه هدف اصلی، ارائه فرمول خوراک مناسب در زمان مناسب است. یک جیره متعادل و حساب‌شده می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی تولید تخم‌مرغ، اندازه تخم و کیفیت پوسته را بهبود ببخشد. ترکیب خوراک باید با توجه به نژاد مرغ (صنعتی یا بومی) و مرحله زندگی آن تنظیم شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این موضوع می‌پردازیم.

 نمونه جیره نویسی مرغ: یک خوراک صنعتی با تولید بالا

مرغ‌های تخم‌گذار صنعتی مانند لگهورن سفید یا ایزا براون، برای تولید بالا اصلاح نژاد شده‌اند و نیازهای تغذیه‌ای دقیقی دارند. خوراک آن‌ها باید غنی از انرژی، پروتئین، کلسیم و ریزمغذی‌ها باشد. یک فرمول رایج برای مرغ‌های تخم‌گذار پربازده (برای هر ۱۰۰ کیلوگرم خوراک) می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

چنین فرمولی به حفظ بالانس جیره طیور کمک می‌کند و نیازهای انرژی، پروتئین و کلسیم را در دوره اوج تخم‌گذاری به خوبی تأمین می‌نماید. زمانی که این تعادل حفظ شود، معمولاً بازده خوراک و کیفیت تخم‌مرغ بهبود می‌یابد.

 نمونه جیره نویسی مرغ تخمگذار محلی یا بومی

مرغ‌های بومی معمولاً مانند نژادهای صنعتی پربازده نیستند، اما اغلب در سیستم‌های نیمه‌آزاد یا سنتی پرورش داده می‌شوند. پرورش مرغ های ارگانیک به رویکردی متفاوت در تغذیه نیاز دارند. یک فرمول ساده و بومی‌سازی شده برای تنظیم جیره غذایی طیور می‌تواند به شکل زیر باشد:

این نوع تنظیم جیره طیور بیشتر با هدف کاهش هزینه‌ها تنظیم می‌شود، اما همچنان مواد مغذی اصلی مورد نیاز برای تولید پایدار تخم‌مرغ را تأمین می‌کند.

کاهش مصرف دان و افزایش تخمگذاری چگونه اتفاق می افتد؟

در نگاه اول، کاهش مصرف دان و افزایش تولید تخم‌مرغ ممکن است متناقض به نظر برسد، اما با به‌کارگیری یک برنامه تغذیه‌ای هوشمند، این هدف در مرغداری‌های مدرن کاملاً قابل دستیابی است. رمز موفقیت در افزایش چگالی مواد مغذی در تغذیه مرغ تخمگذار است، نه صرفاً افزایش حجم آن. با استفاده از جیره‌های غنی از انرژی، پروتئین باکیفیت، ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه ضروری، مرغ‌ها می‌توانند بدون پرخوری، نیازهای تغذیه‌ای خود را تأمین کرده و خوراک را به‌طور مؤثرتری به توده تخم‌مرغ تبدیل کنند.

این موضوع به‌ویژه در دوره اوج تخم‌گذاری (بین ۲۴ تا ۳۵ هفتگی) اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، جایی که حتی کمبودهای جزئی می‌توانند کیفیت یا مقدار تولید را کاهش دهند. بنابراین، به‌جای افزایش خوراک، باید بر غنی‌سازی آن تمرکز کرد تا مرغ‌ها سالم‌تر بمانند و با مصرف کمتر، تخم‌مرغ بیشتری تولید کنند.

 انواع گیاهان دارویی در تغذیه مرغ تخمگذار جهت رشد تخم چیست؟

در این سالهای اخیر، کاربرد گیاهان دارویی در پرورش طیور، در بهبود سلامت مرغ‌ها و افزایش تولید تخم‌مرغ افزایش یافته است. ترکیبات فعال موجود در این گیاهان به تقویت دستگاه گوارش، افزایش سیستم ایمنی و بهبود جذب مواد مغذی کمک می‌کنند که همگی باعث افزایش کمیت و کیفیت تخم‌مرغ می‌شود. استفاده از گیاهان دارویی در جیره مرغ‌ تخمگذار روشی طبیعی و بدون نیاز به آنتی‌بیوتیک برای بهبود عملکرد و سلامت کلی آن‌ها است.

برخی از گیاهان دارویی مؤثر در تغذیه مرغ تخمگذار عبارتند از:

• سیر: دارای خاصیت ضد میکروبی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی
• آویشن: به بهبود هضم و سلامت دستگاه تنفسی کمک می‌کند
• زردچوبه: حاوی کورکومین با خاصیت آنتی‌اکسیدان و ضد التهاب
• اورگانو: تقویت‌کننده سلامت دستگاه گوارش و دارای خواص آنتی‌بیوتیکی طبیعی
• شنبلیله: افزایش‌دهنده اشتها و بهبوددهنده بهره‌وری مواد مغذی

کلام آخر:

تنظیم جیره غذایی طیور را جدی بگیرید. تغذیه طیور و جیره مرغ تخمگذار تنها به معنای سیر کردن آن‌ها نیست، بلکه کلید دستیابی به حداکثر تولید تخم‌مرغ با کیفیت بالا و حفظ سلامت است. جیره‌نویسی اصولی و بالانس دقیق مواد مغذی نقش حیاتی در بهره‌وری ایفا می‌کند و می‌تواند بدون نیاز به مکمل‌های گران‌قیمت یا روش‌های پیچیده، نتایج چشمگیری به همراه داشته باشد. با در نظر گرفتن این نکات و رویکردی مبتنی بر علم تغذیه، می‌توانید نه تنها تولید تخم‌مرغ را افزایش دهید، بلکه سلامت و طول عمر طیور خود را نیز تضمین کنید. جز تغذیه مناسب، یکی از روش های افزایش سلامت طیور، توجه به پاکیزگی محیط پرورش است.  صنایع آرال شیمی، در کنار شماست که به شما در انتخاب انواع ضدعفونی کننده های ارگانیک مانند داموسیب، سیلور پراکسیدین پلاس و سایر شوینده ها کمک کند.