چگونه یک گندزدا و ضدعفونی کننده صنعتی مناسب انتخاب کنیم؟

انتخاب یک ضدعفونی‌ کننده در محیط‌ های صنعتی، تصمیمی بسیار فراتر از یک خرید ساده است. این یک اقدام کلیدی برای تضمین کیفیت محصول، حفظ سلامت کارکنان و جلوگیری از ضررهای اقتصادی به شمار می‌رود. در دنیایی که با انواع میکروب‌ها ی مقاوم سروکار داریم، دیگر یک راهکار همگانی پاسخگو نیست. اینجاست که انتخاب ضدعفونی‌ کننده صنعتی شما اهمیت پیدا می‌کند. این مطلب یک راهنمای انتخاب انواع گندزدای صنعتی برای صنایع مختلف است. هدف ما این است که با بررسی پارامترهای مهم در انتخاب ضدعفونی‌ کننده، به شما در گرفتن یک تصمیم بهینه و اقتصادی کمک کنیم. با ما همراه باشید تا به مقایسه انواع ضدعفونی‌ کننده صنعتی بپردازیم و ببینیم بهترین ضدعفونی‌ کننده صنعتی برای نیازهای شما کدام است.

همچنین بخوانید:

♣ مواد ضدعفونی کننده | انواع، کاربردها، مزایا و معایب

♣ شوینده ضدعفونی کننده چیست و چگونه بهترین نوع آن را انتخاب کنیم؟

چرا یک ضدعفونی‌ کننده برای تمام صنایع کافی نیست؟

شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چرا نمی‌توان از یک ضدعفونی‌ کننده بسیار قوی برای همه جا استفاده کرد و خیال خود را راحت کرد؟ پاسخ در تفاوت نیازها و شرایط هر صنعت نهفته است. درک تفاوت ضدعفونی‌کننده‌ها در صنایع مختلف، اولین گام برای یک انتخاب درست است.

درک نیازهای متفاوت صنایع؛ از حساسیت داروسازی تا الزامات غذایی

یک بیمارستان را در نظر بگیرید. در این محیط، مبارزه با خطرناک‌ترین ویروس‌ها و باکتری‌های مقاوم به دارو در اولویت است. بنابراین، به ضدعفونی‌کننده‌هایی با بالاترین سطح اثربخشی نیاز است، حتی اگر این محصولات کمی خورنده باشند یا استفاده مداوم از آنها نیازمند مراقبت‌های خاصی باشد.

حالا یک کارخانه مواد غذایی را تصور کنید. در اینجا، علاوه بر قدرت میکروب‌کشی، اولویت اصلی با محصولی است که هیچ‌گونه باقیمانده سمی یا طعم و بوی نامطبوعی روی سطوح در تماس با غذا باقی نگذارد. به همین دلیل، مفهوم ضدعفونی‌کننده مجاز در صنایع غذایی به وجود آمده که استانداردهای بسیار سخت‌گیرانه‌تری دارد. یک کارگاه تولید قطعات حساس الکترونیکی به محصولی نیاز دارد که باعث خوردگی فلزات نشود. یک مرغداری با حجم بالایی از آلودگی‌های آلی سروکار دارد و ضدعفونی‌کننده آن باید بتواند در حضور این آلودگی‌ها نیز کارایی خود را حفظ کند.

پارامترهای مهم در انتخاب ضدعفونی‌ کننده صنعتی

برای اینکه بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید، باید مانند یک کارشناس حرفه‌ای، چند فاکتور کلیدی را بررسی کنید. این نکات انتخاب ضدعفونی‌کننده صنعتی به شما یک چارچوب مشخص برای تصمیم‌گیری می‌دهد.

گام اول: شناخت دقیق میکروارگانیسم‌های هدف

اولین قدم این است که بدانید دشمن شما کیست. آیا مشکل اصلی شما باکتری‌های عمومی و رایج هستند؟ یا با ویروس‌های خاص و مقاومی سروکار دارید؟ شاید هم کپک‌ها و قارچ‌ها چالش اصلی در محیط کار شما باشند. برخی میکروب‌ها، مانند اسپور باکتری‌ها، پوسته‌های بسیار مقاومی دارند و هر ضدعفونی‌کننده‌ای نمی‌تواند آنها را از بین ببرد.

ویژگی‌های ضدعفونی‌کننده موثر شامل طیف اثر آن است. یک محصول با طیف اثر گسترده، طیف وسیعی از میکروب‌ها را نابود می‌کند و برای مصارف عمومی مناسب‌تر است. اما گاهی شما به محصولی نیاز دارید که به طور تخصصی روی یک نوع خاص از ویروس یا باکتری عمل کند. پس ابتدا باید بدانید هدف اصلی شما کدام دسته از میکروارگانیسم‌ها هستند.

گام دوم: سازگاری با جنس سطوح و تجهیزات

دومین پارامتر مهم، سازگاری گندزدای صنعتی با سطوح و تجهیزات شماست. آیا قرار است یک ضدعفونی‌کننده صنعتی برای کف بتنی استفاده کنید یا برای تجهیزات حساس و گران‌قیمت از جنس استیل ضدزنگ؟ برخی محصولات، به خصوص آنهایی که پایه کلر یا اسیدی دارند، می‌توانند برای فلزات بسیار خورنده باشند. استفاده مداوم از آنها ممکن است به مرور زمان به تجهیزات شما آسیب جدی بزند.

برخی دیگر ممکن است روی سطوح پلاستیکی، رنگی یا لاستیکی اثر نامطلوب بگذارند و باعث شکنندگی یا تغییر رنگ آنها شوند. همیشه قبل از استفاده گسترده، محصول را روی بخش کوچکی از سطح امتحان کنید و اطلاعات فنی آن را در مورد سازگاری با مواد مختلف به دقت مطالعه نمایید.

گام سوم: تاثیر شرایط محیطی بر کارایی محصول

عملکرد یک ضدعفونی‌کننده در دنیای واقعی با شرایط آزمایشگاهی متفاوت است. یک ضدعفونی‌کننده برای اینکه بتواند میکروب‌ها را بکشد، به زمان مشخصی نیاز دارد. این «زمان تماس» که توسط شرکت سازنده اعلام می‌شود، یکی از ویژگی‌های ضدعفونی‌کننده موثر است. اگر در عمل نتوانید این زمان را فراهم کنید، محصول کارایی لازم را نخواهد داشت.

دما نیز بر عملکرد محصول تاثیر دارد. برخی در دماهای بالاتر بهتر عمل می‌ کنند. اما شاید مهم‌ ترین عامل، حضور مواد آلی یا همان آلودگی‌ های عمومی باشد. چربی، پروتئین، خاک و سایر کثیفی‌ ها می‌توانند بسیاری از ضدعفونی‌ کننده‌ ها را غیرفعال کنند. آنها مانند یک سپر برای میکروب‌ ها عمل می‌کنند. به همین دلیل است که همیشه تاکید می‌شود قبل از ضد عفونی، سطح باید به طور کامل با یک شوینده مناسب شسته و تمیز شود. یک ضدعفونی‌ کننده خوب باید بتواند تا حدی کارایی خود را در حضور مقادیر اندک آلودگی نیز حفظ کند.

گام چهارم: ایمنی برای انسان و محیط زیست

آخرین اما نه کم‌ اهمیت‌ ترین پارامتر، ایمنی است. محصولی که انتخاب می‌ کنید باید برای کارکنانی که با آن کار می‌کنند، ایمن باشد. میزان سمیت، تحریک‌ کنندگی پوست و سیستم تنفسی، و نیاز به تجهیزات حفاظت فردی خاص، همگی باید در نظر گرفته شوند. علاوه بر این، ملاحظات زیست‌محیطی نیز اهمیت زیادی دارند. بهتر است به دنبال محصولاتی باشید که زیست‌ تخریب‌ پذیر هستند و پس از ورود به سیستم فاضلاب، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌ کنند. امروزه، محصولات سبز که کارایی بالایی دارند و در عین حال دوستدار محیط زیست هستند، گزینه‌های محبوبی به شمار می‌روند.

مقاله مرتبط: مواد ضدعفونی کننده غیر مجاز را بشناسید

مقایسه انواع ضدعفونی‌ کننده صنعتی

حالا که با چارچوب انتخاب آشنا شدیم، بیایید نگاهی سریع به چند دسته اصلی از ضدعفونی‌ کننده‌ های صنعتی بیندازیم. این مقایسه انواع ضدعفونی‌ کننده صنعتی به شما کمک می‌کند تا گزینه‌های روی میز را بهتر بشناسید.

الف) الکل‌ها و ترکیبات کلردار؛ گزینه‌هایی سریع اما با محدودیت

الکل‌ها مانند اتانول و ایزوپروپیل الکل، بسیار سریع‌ الاثر هستند و می‌توانند به سرعت باکتری‌ها و بسیاری از ویروس‌ها را از بین ببرند. مزیت بزرگ آنها این است که پس از استفاده تبخیر شده و باقیمانده سمی از خود به جای نمی‌گذارند. اما محدودیت‌هایی هم دارند. آنها گران هستند، به سرعت تبخیر می‌شوند که زمان تماس را کاهش می‌دهد، و در حضور آلودگی‌های آلی کارایی‌شان به شدت کم می‌شود. همچنین، به دلیل قابلیت اشتعال، استفاده از آنها در سطوح وسیع می‌تواند خطرناک باشد.

ترکیبات کلردار مانند هیپوکلریت سدیم که ماده اصلی سفیدکننده‌های خانگی است، بسیار ارزان، در دسترس و قوی هستند. آنها طیف اثر گسترده‌ای دارند. اما این دسته نیز معایب خود را دارد. بوی تندی دارند، برای بسیاری از فلزات خورنده هستند، و در حضور کثیفی و مواد آلی به سرعت قدرت خود را از دست می‌دهند. همچنین پایداری کمی دارند و محلول آنها باید به صورت تازه تهیه و استفاده شود.

مقاله مرتبط: آب ژاول (هیپوکلریت سدیم) | کاربردها ار تصفیه آب تا صنایع غذایی

ب) ترکیبات آمونیوم و پراکسیدها

ترکیبات آمونیوم چهارتایی که اغلب با نام کوات یا QACs شناخته می‌ شوند، ماده موثره در بسیاری از ضدعفونی‌ کننده‌ های سطوح مدرن هستند. این ترکیبات علاوه بر خاصیت ضدعفونی، قدرت پاک‌کنندگی خوبی هم دارند. آنها بوی ملایمی دارند و خورندگی آنها نیز بسیار کمتر از کلر است. یک مزیت جالب آنها این است که پس از استفاده، یک لایه میکروب‌ کش ضعیف و نامرئی روی سطح باقی می‌گذارند که تا مدتی اثر حفاظتی دارد. البته این ترکیبات روی اسپورهای باکتریایی تاثیر چندانی ندارند.

مقاله مرتبط: ترکیبات آمونیوم چهار تایی و کاربرد آن در صنایع دام و طیور

پراکسید هیدروژن یا آب اکسیژنه و ترکیبات پیشرفته‌تر بر پایه آن مانند پراستیک اسید، از قدرتمندترین و در عین حال ایمن‌ترین ضدعفونی‌ کننده‌ ها محسوب می‌شوند. آنها طیف اثر بسیار گسترده‌ای دارند و حتی روی اسپورهای مقاوم نیز موثرند. مزیت بزرگ آنها این است که پس از تجزیه، به آب و اکسیژن تبدیل می‌شوند و هیچ باقیمانده مضری در محیط زیست باقی نمی‌گذارند. این ویژگی آنها را به یک گزینه عالی برای صنایع حساس مانند صنایع غذایی و دارویی تبدیل کرده است. البته ممکن است در غلظت‌ های بالا برای برخی فلزات نرم مانند مس یا برنج، کمی خورنده باشند.

مقالات مرتبط:

♣ آب اکسیژنه ( هیدروژن پراکسید) و 17 کاربرد آن

♣ پراستیک اسید چیست؟ | تاریخچه، معرفی و تولید

یک مورد خاص و حساس؛ ضدعفونی‌ کننده مجاز در صنایع غذایی

برای درک بهتر تفاوت ضدعفونی‌ کننده‌ ها در صنایع مختلف، بیایید نگاهی دقیق‌تر به صنعت غذا بیندازیم که یکی از حساس‌ترین حوزه‌ هاست.

ویژگی‌های کلیدی یک ضدعفونی‌ کننده Food-Grade

در صنایع غذایی، انتخاب ضدعفونی‌ کننده مناسب صنعت فقط به قدرت میکروب‌کشی محدود نمی‌شود. یک گندزدای صنعتی مجاز در صنایع غذایی که به آن فودگرید هم می‌گویند، باید ویژگی‌های مهم دیگری هم داشته باشد. مهم‌ترین ویژگی این است که پس از استفاده و آبکشی، به هیچ عنوان نباید باقیمانده سمی روی سطوحی که با مواد غذایی در تماس هستند، باقی بگذارد. علاوه بر این، نباید هیچ‌گونه تاثیر منفی بر طعم، بو یا رنگ محصول نهایی داشته باشد.

به همین دلیل، ضدعفونی‌ کننده‌هایی که پس از استفاده نیاز به آبکشی ندارند و به سرعت تجزیه می‌شوند، در این صنعت بسیار محبوب هستند. فرمولاسیون‌های خاصی از ترکیبات آمونیوم چهارتایی و محصولات بر پایه پراکسید هیدروژن یا پراستیک اسید از این دسته‌اند. این محصولات باید تاییدیه‌های لازم را از سازمان‌های نظارتی مانند سازمان غذا و دارو داشته باشند. بنابراین، اگر در این صنعت فعالیت می‌کنید، همیشه باید به دنبال محصولاتی باشید که به صراحت برچسب «مناسب برای سطوح در تماس با مواد غذایی» را دارند.

کلام آخر:

صنایع آرال شیمی، تولید کننده انواع ضدعفونی کننده و گندزدای صنعتی در صنایع گوناگون است. این محصولات اغلب بر پایه پراستیک اسید 3% تا 30% هستند. محصول فودگرید فوداسیب، بر پایه پراستیک اسید 15 % مخصوص ضدعفونی صنایع غذایی، محصولات ضدعفونی کننده صنعتی آرال بنزال و آرال گلوتار بر پایه ترکیبات آمونیوم چهارتایی در صنایع دام و طیور، محصولات سیلور پراکسیدین پلاس و سیلور پراکسیدین آکوا در صنایع غذایی و دام و طیور، بایوساید پی در صنایع نفت و گاز و غیره می باشد. اکنون با بررسی این مقاله، می توانید در انتخاب ضدعفونی کننده صنعتی مناسب برای کار خود، دقت کنید.