تصفیه فاضلاب صنایع و کارخانجات

پارامترهای مهمی در تصفیه فاضلاب صنایع دخالت دارد. هرچه مواد موجود در فاضلاب غلظت بیشتری داشته باشند، نیاز است که از نظر میزان سمی بودن و خطراتی که برای محیط زیست ایجاد می کنند بیشتر سنجیده شوند. در این مقاله روش های تصفیه فاضلاب کارخانجات مختلف را طبق نوع فاضلاب و میزان اهمیت آن مورد بررسی قرار داده ایم.

دسته بندی تصفیه فاضلاب صنایع

تصفیه فاضلاب صنایع بر اساس نوع کاربرد، دسته بندی های مختلفی دارد. روش های فیزیکی، مکانیکی، بیولوژیکی و شاخه های هوازی و بی هوازی اصلی ترین موارد هستند که به تفکیک نوع کاربری کارخانه در بخش زیر توضیح داده ایم. در ادامه، به ترتیب موارد ذیل به تفصیل بررسی خواهد شد:

• تصفیه پساب کارخانه نشاسته
• تصفیه فاضلاب صنعتی کارخانه نوشابه سازی
• تصفیه پساب رنگرزی- نساجی
• تصفیه پساب روغنی
• تصفیه پساب دارویی
• تصفیه پساب های نفتی و پتروشیمی
• تصفیه فاضلاب صنایع لبنی
• تصفیه فاضلاب کشتارگاه

پیشنهاد می کنیم مقالات زیر را نیز در این رابطه مطالعه بفرمایید:

♣ حذف فلزات سنگین از آب و فاضلاب

♣ آب سالم و تصفیه فاضلاب

♣ گندزدایی آب و فاضلاب

تصفیه پساب کارخانه نشاسته

تصفیه فاضلاب صنایع نشاسته شامل روش های مخصوص به خود است. این کارخانه ها بیشترین حجم کربوهیدرات اعم از نشاسته و قند و سایر پکتین ها را دارند. بنابراین این مواد را نمی تواند توسط روش های فیزیکی معمول از بین برود. یکی از روش های تصفیه فاضلاب کارخانجات نشاسته به صورت اکسیداسیون بیولوژیکی است. بار فاضلاب های کارخانه نشاسته به نسبت فاضلاب های خانگی بسیار بیشتر است. در گام اول آشغالگیری صورت می گیرد تا مواد درشت حذف شود. آشغالگیری در مدل های ثقلی، چرخشی و لرزشی صورت می گیرد.

گام بعدی شناورسازی است که برای حذف جامدات معلق مانند روغن و گریس ها صورت می گیرد. این کار توسط تحت فشار هوا صورت می گیرد. در گام سوم نوبت به متعادل سازی است. متعادل سازی برای کنترل میزان تغییرات بخش های مختلف فاضلاب است به طوری که شرایط بهینه برای تصفیه صورت بگیرد. متعادل سازی دو هدف مهم را دنبال می کند که شامل یکنواخت سازی فیزیکی، و درجه حرارت و رقیق سازی مواد سمی است. دو گام آخر مربوط به تصفیه ثانویه و فرآیند لجن فعال است. در تصفیه ثانویه یک فرایند بیولوژیکی صورت می گیرد و در فرایند لجن فعال نیز هوای تحت فشار به صورت هوادهی سطحی وارد فاضلاب می شود.

تصفیه فاضلاب صنعتی کارخانه نوشابه سازی

فاضلاب کارخانه نوشابه سازی شامل جامدات معلق COD و BOD و TSS است. همینطور مواردی مانند مواد قلیایی و نیترات و فسفات و سدیم نیز دیده می شود. این موارد نشان می دهد که تصفیه فاضلاب صنایع نوشابه سازی می تواند به روش بی هوازی صورت بگیرد. تصفیه بیولوژیکی از رایج ترین روش های تصفیه فاضلاب صنایع نوشابه سازی است. در روش بی هوازی میزان BOD و COD در فاضلاب از هر هزاران میلی گرم کاهش چشمگیری داشته و به حد صدها میلی گرم می رسد. در تصفیه بیولوژیکی مراحل آشغالگیری، خنثی سازی، متعادل سازی، تصفیه بی هوازی صورت می گیرد سپس لجن جداسازی شده و دفع می شود. در تصفیه فاضلاب کارخانجات نوشابه سازی گاه نیاز است که محتویات آلی کاهش یابند و این کار توسط فرآیند تصفیه فیزیکی صورت می گیرد.

تصفیه پساب رنگرزی- نساجی

در بین زنجیره های صنعتی، فاضلاب های نساجی و رنگرزی در لیست بزرگترین و پیچیده ترین زنجیره ها قرار دارند. به طور کلی پارامترهای کیفی این فاضلاب ها پیچیده هستند و اگر روال تصفیه فاضلاب صنایع نساجی به درستی صورت نگیرد ورود فاضلاب به محیط زیست بسیار خطرناک است. مراحل تصفیه فاضلاب صنایع نساجی شامل انعقاد و لخته سازی است و سپس باید عملیاتی ممبران و جذبی و فیلتراسیون نیز صورت بگیرد. در گام بعدی نوبت به اکسیداسیون است و البته که الکتروکواگولاسیون نیز بخش مهمی از این روال را شامل می شود. تصفیه فاضلاب صنایع نساجی به صورت انعقاد الکتریکی یکی از روش های جدید است که به نوبه خود بهینه ترین روش محسوب می شود.

برای تصفیه فاضلاب صنایع رنگرزی و نساجی نیاز است که در ابتدا پساب خروجی استانداردسازی شود و از آب به شکل مجدد استفاده شود. جهت تصفیه فاضلاب صنایع رنگرزی نیاز است که در ابتدا فاضلاب های این صنایع در سه دسته ارزیابی شوند. دسته اول فاضلاب هایی هستند که بیشترین غلظت آلودگی را دارند که شامل چاپ و رنگرزی می شود. مورد دوم شامل فاضلاب هایی است که میزان آلودگی متوسط داشته که اعم از مواد شوینده است و دسته شدم نیز مربوط به فاضلاب هایی است که میزان آلودگی آنها کمتر است.

در فاضلاب های نساجی معمولاً پلیمرهای شیمیایی زیست تجزیه ناپذیر به مقدار زیادی وجود دارد. بنابراین مراحل تصفیه فاضلاب کارخانجات نساجی شامل انعقاد و لخته سازی است و سپس باید عملیاتی ممبران و جذبی و فیلتراسیون نیز صورت بگیرد. در گام بعدی نوبت به اکسیداسیون است و البته که الکتروکواگولاسیون نیز بخش مهمی از این روال را شامل می شود. تصفیه فاضلاب صنایع نساجی، به صورت انعقاد الکتریکی یکی از روش های جدید است که به نوبه خود بهینه ترین روش محسوب می شود.

جهت آشنایی با جزئیات کامل تر تصفیه فاضلاب صنایع نساجی و کاغذ سازی می توانید به مقاله پساب کارخانجات نساجی در همین سایت مراجعه نمائید. همچنین، در صورتی که در صنعت نساجی فعالیت دارید و طرفدار محیط زیست هستید، حتماً به مقاله پراکسیدین در صنایع نساجی رجوع کنید. همواره یکی از  دغدغه های مجموعه آرال شیمی، تولید محصولات ارگانیک و دوستدار محیط زیست می باشد. در همین راستا نیز، صنایع آرال شیمی تلاش می نماید مناسبترین محصول را برای تصفیه فاضلاب صنایع ارائه بدهد. برای دریافت مشاوره در این زمینه با همکاران فنی تماس بگیرید.

تصفیه پساب روغنی

تصفیه فاضلاب صنایع روغنی به دلیل بالا بودن غلظت چربی و همینطور روغن و مواد نفتی نیاز به رعایت یک سری استانداردهای تخلیه دارد. اولین گام فرآیند جداسازی آب و چربی ها است. برای جداسازی روش های مختلفی وجود دارد که سبب راندمان بالا و مصرف انرژی کمتر می شود. یکی از روش های DAF است. در این روش از حباب استفاده می شود که به عنوان فاز در حرکت است و عملیات جداسازی مواد جامد را انجام می دهد. جداسازی یون ها، ماکروها، فیبرها و همینطور فلزات نیز توسط این پروتکل صورت می گیرد. دقت شود که منظور جداسازی مواد و ذرات سبک است و ذرات سنگین از این روش صورت نمی گیرد.

تصفیه فاضلاب صنایع روغنی، معمولاً به روش الکتروشیمیایی صورت می گیرد به طوری که آب تصفیه می شود، امولسیون های چربی شکسته می شود و مواد آلی طبیعی از آب حذف می شود. از سوی دیگر انعقاد و شناورسازی الکتریکی نیز برای تصفیه فاضلاب صنایع روغنی صورت می گیرد. در این روش پسابی که خارج می شود شفاف و بی رنگ است. لجن های خارج شده به سادگی ته نشین می شود. لخته هایی که در این فرایند تشکیل می شوند نیز بزرگتر از سایر روش ها هستند و از نظر مقاومت به اسید نیز پایدارتر هستند.

تصفیه پساب دارویی

فاضلاب های صنایع دارویی تنوع زیادی داشته و موارد سمی موجود در این فاضلاب ها بسیار زیاد است. برای تصفیه فاضلاب صنایع دارویی نیاز است که روش های شیمیایی و بیولوژیکی در کنار هم استفاده شود تا تصفیه به طور خاص صورت بگیرد. یکی از روش های تصفیه فاضلاب، بصورت فیزیکی و شیمیایی است که شامل آشغالگیری و متعادل سازی می شود. کیفیت فاضلاب های ورودی از جمله خنثی سازی و لخته سازی بسیار مهم است. روش دوم به صورت بیولوژیکی است که به صورت تصفیه هوای و بی هوازی صورت می گیرد. این روش زمانی کاربرد دارد که میزان مواد آلی و آلاینده ها بالا باشد.

روش سوم به صورت اکسیداسیون پیشرفته است و زمانی کاربرد دارد که غلظت مواد شیمیایی بالا بوده و مواد سمی نیز زیاد هستند. در این روش قدرت تخریب بیشتر است و از اشعه فرابنفش یو وی استفاده می شود.

روش الکتروشیمیایی یکی از روش های جدید تصفیه فاضلاب صنایع دارویی محسوب می شود که به علت وجود الکترودهای آهن و … صورت می گیرد. در این روش یون های آهن و آلومینیوم در فاضلاب ایجاد می شود و می توان بدون اضافه کردن مواد شیمیایی و به شکل ارزان پروسه تصفیه فاضلاب صنایع دارویی را دنبال کرد.

در این رابطه بیشتر بدانید: فاضلاب بیمارستان و آشنایی با پروسه گندزدایی آن ها

تصفیه پساب های نفتی و پتروشیمی

برای تصفیه فاضلاب صنایع نفتی و پتروشیمی به واسطه تنوع مواد آلاینده آلی و غیر آلی باید مجموعه ای از فرایندها صورت بگیرد. مرحله پیش تصفیه شامل تصفیه فیزیکی است. در این مرحله، آشغالگیری صورت می گیرد و همینطور روش های مکانیکی نیز وجود دارد که سبب می شود ذرات معلق و بزرگ جمع آوری شوند.

در گام بعدی نیاز است که ذرات کلوئیدی حذف شوند که شامل انواع چربی و ذرات معلق هستند. روش های لخته سازی و شناورسازی در این زمینه بسیار مهم است. چربی گیری توسط دی ای اف صورت می گیرد که روش بسیار معمول است.

در صورتی که ذرات کلوئیدی باشند، باید از چربی گیری سی پی ای استفاده شود که شامل تصفیه صنایع شیمیایی می شود. روش های لخته سازی و منعقد کردم بسیار مهم است و برای مواد پلیمر کاتیونی و آنیونی استفاده می شود.

تصفیه فاضلاب صنایع لبنی

یک طبقه بندی ساده از روند تصفیه فاضلاب صنایع لبنی وجود دارد که شامل دو بخش اصلی می شود. در بخش اول نیاز است که چربی ها به صورت فیزیکی حذف شوند که اینکه توسط واحدهای هوازی و بی هوازی صورت می گیرد. بخش دوم شامل حذف بیولوژیکی است، که سبب می شود ذرات جامد معلق از بین بروند. روش های پیش تصفیه نیز استفاده می شود تا حذف چربی به درستی صورت بگیرد.  استفاده از چندین واحد بیولوژیکی نیز می تواند این پروسه دقیق تر دنبال نماید.

در فرآیند تصفیه فاضلاب صنایع لبنی نیاز است که آنالیز دقیق تری روی فاضلاب خام صورت بگیرد تا پارامترهای محیط زیستی نیز بررسی شود. روش TSS مهمترین مورد از تصفیه فاضلاب صنایع لبنی محسوب می شو تا مقادیر زیاد چربی از بین برود.

تصفیه فاضلاب کشتارگاه

جهت تصفیه فاضلاب صنایع دام و طیور و کشتارگاه نیاز به انتخاب روشی است که پساب های ذبح، پوست کنی، محتویات روده و معده و … همینطور مواد آلی و خون را از بین ببرد. فاضلاب کشتارگاه یکی از آلوده ترین فاضلاب ها محسوب می شود.

در صورتی که مواد آبی و BOD در فاضلاب های کشتارگاه زیاد باشد می توان از روش تصفیه بیولوژیکی استفاده کرد. تصفیه فاضلاب هوازی یکی از موارد خوب است که اثر بخشی مناسبی دارد. در این روش تصفیه به صورتی انجام می شود که لجن فعال جداسازی شود و هوادهی نیز به صورت گسترده در لاین های EAAS صورت می گیرد. فرآیند هوازی به صورت اختلاط کامل نیز صورت می گیرد.

در صورت تمایل، می توانید سایر مقالات مرتبط در این زمینه از قبیل، فاضلاب کشاورزی و روش های تصفیه آن،  و مقاله ضدعفونی آب و فاضلاب را مطالعه نمائید.