انواع سم آفت کش مناسب برای کشاورزی

پس از بررسی بیماری های گیاهی در مقاله پیشین با عنوان انواع قارچ کش مناسب برای کشاورزی، در این مقاله، به بررسی آفات کشاورزی (Pesticide) پرداخته می شود. انواع مختلفی از آفات مخرب وجود دارد. از موریانه هایی که ساختمان خانه را می خورند تا ساس هایی که هنگام خواب شما را گاز می گیرند. بدترین نوع آن ها، آفاتی هستند که از گیاهان تغذیه می کنند. آفات کشاورزی نه تنها می توانند باغ ها را خراب کنند، بلکه می توانند کل محصولات زراعی را که برای صدها نفر تغذیه می شود، خراب کنند. هر سال کشاورزان با انواع آفات مبارزه می کنند تا مطمئن شوند میوه، سبزیجات و غلات آنها با موفقیت رشد می کنند. سم دفع آفات یا سم آفت کش، هرگونه ماده سمی که برای کشتن حشرات، حیوانات و عواملی که باعث آسیب اقتصادی به محصول یا گیاهان زینتی می شود و یا برای سلامتی حیوانات اهلی یا انسان خطرناک هستند مورد استفاده قرار می گیرد.
همه سموم آفت کش اعم از سم آفت کش ارگانیک و شیمیایی، متابولیک طبیعی را در ارگانیسم آفات تداخل می دهند و اغلب بر اساس نوع ارگانیسم هایی که برای کنترل در نظر گرفته شده اند طبقه بندی می شوند. در این مقاله پس از معرفی انواع آفات در مزارع و گلخانه ها و راه های مقابله با آنها، به معرفی دو آفت کش ارگانیک (اگروسیب و پروکسی آنتی باگ) پرداخته می شود.

«مقالات مرتبط»

♣ انواع سموم و کود کشاورزی

♣ پرفروش ترین کودها و سموم کشاورزی

♣ بیماری های مرکبات

♣ نماتدکش

♣ بیماری های گندم و آفات آن

انواع سم آفت کش

آفت کش ها طبقه بندی های مختلفی دارند. می توان بر اساس نوع عملکرد، سازگاربودن با محیط زیست و مدت زمان ماندگاری به گروه های مختلفی تقسیم شوند.

طبقه بندی آفت کش بر اساس نوع عملکرد

آفت کش ها بر اساس نوع عملکرد، به دسته های زیر تقسیم می شوند:

• حشره کش ها: برای از بین بردن حشرات مضر
• علف کش ها: برای از بردن علف های هرز
• جونده کش (موش کش): برای کنترل، عقیم سازی، دور نمودن و از بین بردن جوندگان مانند موش و موش خرما
• باکتری کش: برای مبارزه با بیماری های باکتریایی گیاهی
• نماتدکش: برای مقابله با ازدیاد کرم های لوله ای
• قارچ کش ها: برای از بین بردن قارچ های بیماری زا (برای شناخت انواع قارچکش ها و کاربرد های آن به مقاله “انواع سم قارچکش” مراجعه شود.)
• لارو کش ها (تخم کش): برای از بین بردن تخم و لارو حشرات مخرب
• راب کش: برای مقابله و دورکردن حلزون
• جلبک کش: برای کم کردن و یا توقف رشد جلبک در منطقه رشد گیاه یا استخرها
• تدخین(بخوردهی): بخور، هرگونه ماده فرار و سمی که برای از بین بردن حشرات، نماتدها و سایر حیوانات یا گیاهانی که به غذاها یا دانه های ذخیره شده، محل زندگی انسان و پوشاک آسیب می رساند، استفاده می شود.
• دور کننده پرندگان: برای متواری کردن گنجشکان و سایر پرندگان از مزرعه

بر اساس میزان تجزیه پذیری آنها، سموم دفع آفات را می توان به شرح زیر در نظر گرفت:

• طبقه بندی بر اساس تجزیه پذیری زیستی:

  ♦ تجزیه پذیر:
  نوع تجزیه پذیر زیستی آنهایی هستند که توسط میکروب ها و دیگر موجودات زنده به ترکیبات بی ضرر تجزیه می شوند.
  ♦ مقاوم:
  در حالی که مقاوم آنهایی هستند که ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد تا تجزیه شوند.

• طبقه بندی بر اساس ترکیبات ماده:

سموم دفع آفات را بر اساس ماهیت ترکیبات مواد تشکیل دهنده آن ها به دو دسته سموم دفع آفات شیمیایی و سموم دفع آفات زیستی و ارگانیک تقسیم می نمایند. در ادامه هر کدام از این موارد را به تفصیل توضیح می دهیم:

♦ سموم دفع آفات شیمیایی:

1. ارگانوفسفات:
اکثر ارگانوفسفات ها حشره کش هستند، آنها با اختلال در آنزیم تنظیم کننده انتقال دهنده عصبی بر سیستم عصبی تأثیر می گذارند.
2. کربامات:
مشابه آفت کش های ارگانوفسفر، سموم کاربامات نیز با ایجاد اختلال در آنزیمی که تنظیم کننده انتقال دهنده عصبی است، بر سیستم عصبی تأثیر می گذارد. با این حال، اثرات آنزیمی معمولاً برگشت پذیر است.
3. حشره کش های ارگانوکلرین:
آنها معمولاً قبلاً مورد استفاده قرار می گرفتند، اما در حال حاضر بسیاری از کشورها به دلیل اثرات بهداشتی و محیطی و ماندگاری (مانند DDT ، کلردان و توکسافن) حشره کش های ارگانوکلر را از بازار خود حذف کرده اند.
4. پیرتروئید:
پیرتروئید، نسخه مصنوعی پیرترین؛ یک آفت کش طبیعی است که در گل داودی یافت می شود. آنها به گونه ای توسعه یافته اند که ثبات خود را در محیط به حداکثر برسانند.
5. علف کش های سولفونیل اوره:
سولفونیل اوره علف کش برای کنترل علف های هرز مانند متیل سولفوسولفورون، ریمسولفورون، اتیل، فلوپیرسولفورون، متیل سدیم، اتوکسی سولفورون، کلریمورون-اتیل، بن سولفورون-متیل، آزیمسولفورون و آمیدوسولفورون استفاده می شوند.

♦ سموم دفع آفات زیستی و ارگانیک:

سموم زیستی انواع خاصی از سم آفت کش ها هستند که از مواد طبیعی مانند حیوانات، گیاهان، باکتری ها و برخی مواد معدنی گرفته شده اند. برخی سموم دیگر که منشا زیستی ندارند ولی تجزیه پذیر و ارگانیک هستند، نیز وجود دارد (مانند اگروسیب آرال شیمی)

انواع سم آفت کش مناسب برای کشاورزی

آفت کش ها مواد شیمیایی هستند که برای از بین بردن آفات استفاده می شود. به طور کلی، سم آفت کش یک ماده شیمیایی یا یک عامل بیولوژیکی مانند ویروس، باکتری، ضد میکروب یا ضد عفونی کننده است که آفات را غیرفعال کرده، کنترل کرده و از بین می رود. سم آفت کش معمولاً برای از بین بردن یا کنترل انواع آفات کشاورزی که می توانند به محصولات کشاورزی و دام ها آسیب برسانند و بهره وری مزرعه را کاهش دهند، استفاده می شود. رایج ترین آفت کش ها در کشاورزی شامل حشره کش ها، علف کش ها، جوندگان کش، و قارچ کش ها برای کنترل قارچ ها، کپک و زنگ هستند.

انواع آفات گیاهان گلخانه ای و کشاورزی

سیستم کشاورزی صنعتی ما به شدت به آفت کش ها متکی است که علف های هرز را کنترل می کنند و حشرات را از بین می برند. آفات بسیاری محصولات کشاورزی را در تهدید می کند. از میان آن ها می توان به موریانه ها، ملخ ها، کرم های برگ، کرم های ارتش، مانتیدها و سوسک ها اشاره کرد. نوع دیگر حشرات سوراخ کننده و جونده ای هستند که دارای قسمت های قوی دهان به نام پروبوسک هستند که به آنها امکان می دهد گیاه را سوراخ کنند و مایع گیاه را از طریق بافت های گیاهی بمکند. اما به طور کلی، هفت نوع از خطرناک ترین آفات کشاورزی شامل:

• ملخ ها
• سوسک های ژاپنی
• کریکت های مورمون
• نیم بالان
• کرم ریشه ذرت
• سوسک سیب زمینی کولورادو
• سن بدبو

آفات در گلخانه ها، کمی متفاوت از باغ یا مزرعه بیرون تأثیر می گذارند. گلخانه های عایقی در طول سال گرمتر و مرطوب تر هستند، بیشتر در معرض حمله آفات و بیماری ها قرار دارند (برای مطالعه بیشتر به مقاله “ انواع بیماری های گلخانه” مراجعه شود). از آنجایی که شرایط گلخانه اجازه رشد سریع جمعیت آفات را می دهد، تشخیص و شناسایی زود هنگام حشرات برای تصمیم گیری های کنترل ضروری است.

برخی از آفات رایج و مهم گلخانه ای شامل شته ها، پشه های قارچی، تریپس ها، مگس های سفید، کرم ها، برگ زایی ها، شپشک های شیری، کنه ها، حلزون ها هستند. به عنوان آفت کش گیاهان گلخانه ای می توان به حشره کش، قارچ کش و علف کش اشاره کرد.
و اما برای آفت کشی خاک کشاورزی و آفت کشی خاک گلخانه چه باید کرد؟ در ادامه به توضیح آن پرداخته شده است.

آفت کشی خاک کشاورزی

استفاده بی رویه از سموم دفع آفات می تواند خاک را آلوده کرده و سایر موجودات غیر هدف را از بین ببرد. آفت کش ها می توانند به زیست توده خاک و میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها، قارچ ها و کرم های خاکی آسیب برسانند. توده میکروبی، یک جزء ناپایدار از مواد آلی خاک است و نقش مهمی در چرخه عناصر غذایی خاک دارد. پس باید آفت کشی خاک کشاورزی، با مدیریت دقیق صورت گیرد. به همین دلیل است که استفاده از آفت کش ارگانیک، توصیه می شود. نمونه هایی از آفات خاک در زیر نمایش داده شده است:

آفت کش (حشره کش/علف کش) را می توان به روش های زیر در خاک وارد کرد:

1. با استفاده مستقیم از خاک
2. با درمان بذر، نهال، تکثیر ریشه
3. با تصفیه آب آبیاری مقدار حشره کش برای مخلوط شدن در خاک به عمق خاک مورد نظر

دلایل آفت زدن خاک و راهکارهای آفت کشی خاک

خاک ممكن است مملو از آفات مخرب مانند نماتدها، حشرات، علف های هرز و سایر عوامل بیماری زای مضر باشد كه می تواند برای محصول مخرب باشد. این آفات به دلایل متعددی همچون تغییرات فصلی، تغییرات آب و هوا، کمبود غذا یا آب به وجود می آیند. به طور کلی با روش های زیر می توان با آفات خاک مبارزه کرد:

• بهداشتی (مراجعه به مقاله “روش های ضدعفونی خاک“)
• بیولوژیکی
• شیمیایی
• فیزیکی
• تدخین یا بخوردهی
• مه پاشی
• عملیات حرارتی

راهکارهای جلوگیری از آفت زدن خاک

موارد بسیاری در جلوگیری از آفت زدن خاک دخیل هستند. چند مورد از مهم ترین آنها در زیر ذکر شده است:

• استفاده از خاک سالم
• انتخاب انواع مقاوم گیاه
• کشت در محل مناسب
• جذب حشرات مفید
• تناوب زراعی در خاک
• استفاده از روکش های سطری شناور
• استفاده از الگوی صحیح آبیاری (برای آشنایی با انواع روش های آبیاری به مقاله “معرفی انواع روش های آبیاری کشاورزی برای محصولات کشاورزی” مراجعه شود)

آفت کشی خاک گلخانه و گلدان

آفات، یکی از بزرگترین تهدیدها برای گیاهان گلخانه ای هستند. اگر این آفات کنترل نشوند، آفات گلخانه ای ویرانگرتر از حمله مشابه به یک باغ در فضای باز خواهند بود. از آنجا که محیط بسته است، آفات روی منطقه کوچکتری تمرکز می کنند و بنابراین گیاهان کمتری نسبت به یک باغ در فضای باز، جایی که هیچ مانع فیزیکی وجود ندارد، دارند سم آفت کش ها معمولاً توسط تولیدکنندگان گلخانه برای سرکوب جمعیت حشرات و کنه ها و به حداقل رساندن مشکلات مربوط به بیماری ها استفاده می شود. در حقیقت، محصولات باغی که در گلخانه ها پرورش داده می شوند، به منظور حفظ کیفیت زیبایی شاخ و برگ و گل ها، نیاز به حجم وسیعی از آفت کش ها دارند. استفاده از آفت کش های طبیعی مانند روغن گیاهان (چریش) و یا سرکه سیب در خاک گلخانه و گلدان توصیه می شود. در صورت عدم موفقیت، استفاده از آفت کش ارگانیک مانند اگروسیب آرال شیمی توصیه می شود، که نه تنها با افزایش کربن به خاک، عملکرد خاک را بهبود می بخشد بلکه با افزایش اکسیژن دهی، موجب تنفس بهتر خاک می شود.

دلایل آفت زدن گیاهان و راهکارهای مقابله با آن

فعالیت های انسانی غلظت گازهای گلخانه ای در جو را تغییر داده و باعث تغییرات آب و هوایی جهانی می شود. تغییرات آب و هوایی همچنین بر اکولوژی و زیست شناسی آفات و بیماری های حشرات تأثیر می گذارد. افزایش دما باعث مهاجرت گونه های حشرات به عرض های جغرافیایی بیشتر می شود، در حالی که در مناطق گرمسیری دمای بالاتر ممکن است بر گونه های خاص آفات تأثیر منفی بگذارد. نمونه هایی از آفات میوه و آفات محصول در شکل های زیر نشان داده شده است.

برای کنترل و مقابله با این آفات راهکارهای متفاوتی در دسترس است:

1. از مصرف بیش از حد کودهای نیتروژنی زیاد خودداری کنید زیرا این باعث رشد زیاد برگ های نرم می شود که به ویژه برای آفات باغی اشتها آور است.
2. ایجاد موانع فیزیکی : پوشاندن محصولات با پشم گوسفند یا کاشت میوه اغلب از رسیدن آفات به محصولات شما جلوگیری می کند.
3. دشمن خود را بشناسید : دریابید که چه چیزی به محصولات شما حمله می کند، تشخیص مشکل هنگام بروز آن بسیار آسان تر است.
4. چشم های خود را از نظر اولین علائم حمله نگه دارید و اقدامی انجام دهید. نگذارید مشکل از کنترل خارج شود.
5. بهداشت باغ را رعایت کنید. تمیز نگه داشتن باغ، گلخانه و ابزار شما می تواند از بسیاری از بیماری ها جلوگیری کند.
6. شیوه های کشت خود را بهبود بخشید. گیاهان می توانند تحت رژیم های آبیاری ضعیف، کمبود مواد مغذی، نور و تهویه نامناسب یا شرایط بد خاک قرار بگیرند. این تنش ها آنها را مستعد آسیب بیشتر به آفات و بیماری ها می کند.
7. شکارچیان طبیعی را به باغ فرا بخوانید: کفشدوزک ها و بال توریان سبز،کولونی های شته را میخورند و از گسترش آنها در باغ شما جلوگیری می کند.
8. اگر نیاز به استفاده از مواد شیمیایی دارید، مطمئن شوید که برچسب را با دقت مطالعه کرده اید. هرگز در نزدیکی حوضچه ها و سایر زیستگاه های آبی از مواد شیمیایی اسپری نکنید.

راهکارهای جلوگیری از آفت زدن گیاهان و میوه جات

موارد زیر باید بخشی از شیوه های نگهداری منظم برای کاهش مشکلات حشرات در گیاهان و میوه جات می باشد. (توجه! یکی از حشرات رایج در باغات میوه، مگس مدیترانه ای است. برای شناخت این حشره و روش های مقابله با آن به مقاله “مگس مدیترانه ای و بهترین روش مقابله با آن” مراجعه شود.)

• تمام قسمت های آلوده و بیمار گیاه، از جمله میوه ها و برگ های افتاده که می تواند ماده مغذی خوبی برای حشرات باشد، را برداشته و دور بیندازید.
• علف های هرز را با دست بکشید یا مالچ های ارگانیک را در اطراف گیاهان بمالید. علفهای هرز برای آب و مواد مغذی رقابت می کنند و می توانند آفات حشرات را در خود جای دهند.
• برای بهبود نفوذ نور خورشید، پوشش اسپری و گردش هوا، هرس مناسب را انجام دهید. شاخه ها، ساقه های مرده، آسیب دیده یا پوسیده را هرس کنید.
• برای کاهش مشکلات آفات، کیسه های کوچکی را در اطراف سیب و هلو ببندید.

آفت کش گیاهان آپارتمانی

• به عنوان آفت کش گیاهان آپارتمانی، عموما می توان از آفت کش های طبیعی و درمان های خانگی استفاده کرد. برای مثال: دو قاشق غذاخوری روغن چریش، 2تا 3 قاشق چای خوری صابون مایع ملایم، 1 گالن آب، یک حشره کش طبیعی ایجاد می کند. حشره کش چریش را روی خاک اسپری کرده و مقداری نیز روی خاک بریزید. گیاه را از همه زوایا اسپری کنید. درمان را هر هفته یکبار، به مدت 2 تا 3 هفته تکرار کنید.

عوارض استفاده از آفت کش های شیمیایی

معایب استفاده گسترده از آفت کش ها قابل توجه است. آنها شامل: آلودگی و مرگ حیوانات خانگی، از دست دادن آنتاگونیست های طبیعی به آفات، مقاومت در برابر سموم دفع آفات، کاهش علف زنبور عسل و کاهش گرده افشانی، تلفات محصولات مجاور، تلفات ماهیگیری و پرندگان و آلودگی آبهای زیرزمینی است. باروری خاک تحت تأثیر مرگ یا آسیب میکروارگانیسم های ناشی از آفت کش ها قرار می گیرد.

علاوه بر این، برخی از آفت کش ها باعث ایجاد سمیت ایمنی در انسان می شوند که ممکن است منجر به سرکوب سیستم ایمنی، حساسیت بیش از حد (آلرژی)، بیماری های خود ایمنی و التهاب شود. کودکان ممکن است به ویژه در معرض عوارض جانبی قرار گرفتن در معرض آفت کش ها باشند. افرادی که به طور مرتب با سموم دفع آفات کار می کنند، مانند کشاورزان، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان هستند. سالانه هزاران مسمومیت غیر کشنده و موارد سرطان ناشی از آفت کش ها است.

مزایای استفاده از آفت کش های ارگانیک و زیستی

با توجه به مضرات ذکر شده در بالا در استفاده از آفت کش های شیمیایی، استفاده از آفت کش های ارگانیک، طبیعی و زیستی توصیه می شود. به طور کلی مزیت عمده سموم دفع آفات این است که با محافظت از محصولات در برابر حشرات و سایر آفات می توانند کشاورزان را از ضررهای عمده نجات دهند. با این حال، در زیر برخی دیگر از مزایای اصلی آفت کش ها ذکر شده است:

• کنترل آفات و ناقلان بیماری های گیاهی
• کنترل ناقلین بیماری های انسان و دام و موجودات مزاحم
• کنترل موجودات زنده که به فعالیت ها و ساختارهای دیگر انسان آسیب می رسانند.

و اما مزایای استفاده از آفت کش ارگانیک و زیستی نسبت به سم آفت کش شیمیایی به شرح زیر است:

• آسیب کمتری به خاک و گیاه وارد میکنند.
• دوستدار محیط زیست هستند.
• تجزیه پذیر هستند.

کلام آخر:

در راستای برشمردن خواص آفت کش ارگانیک و مضرات کمتر آن نسبت به سم آفت کش شیمیایی، گروه صنایع آرال شیمی در وهله نخست با ارائه محصول ارگانیک اگروسیب با ضدعفونی خاک، اقدام به مبارزه با آفات و بیماری های گیاهی کرده و سپس با معرفی محصول پروکسی آنتی باگ، گامی محکم در راستای دورکردن حشرات و آفات مزاحم در باغات و زمین های زراعی برداشته است. این دو محصول 100 درصد ارگانیک و زیستی و تخریب پذیر بوده و هیچ بقایای مخربی از خود بر جای نمی گذارند. یکی دیگر از محصولات موجود در این زمینه، پراکسیدین کشاورزی می باشد که با افزایش جوانه زنی بذر محصولات کشاورزی، زمینه تسریع رشد گیاه را فراهم می آورد. این محصول در مورد بذر گندم و برنج مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج شگفت انگیزی به جا گذاشته است.