حذف آنتی بیوتیک ها از محلول های آبی در محیط زیست

داروهای مصرفی انسان به ویژه داروهای حاوی انواع آنتی بیوتیک ها یکی از عوامل آلوده کننده محیط زیست محسوب می شوند. باقیمانده آنتی بیوتیک ها از طریق ادرار و مدفوع انسان وارد فاضلاب و همچنین محیط زیست می شوند. این مواد با ایجاد مقاومت در عوامل میکروبی، سبب ایجاد جدایه های(سوش های) مقاوم در پاتوژن ها می شوند.

از بین بردن جدایه های مقاوم به آنتی بیوتیک های رایج، هزینه های بسیار بالا در پی خواهد داشت. لذا جداسازی فاضلاب انسانی و بیمارستانی و تصفیه و بهسازی با روشهای مناسب برای زدودن آن ها از آن و از طرفی جلوگیری از ورود آن به محیط زیست (خاک و آب و حتی هوا) از اهمیت زیست محیطی و بهداشتی فراوانی برخوردار است. عدم توجه به این امر مهم سبب تحمیل هزینه های هنگفت درمانی و تولید پرهزینه و گاهی بی نتیجه آنتی بیوتیک ها جدید است که از عهده هر کشوری ساخته نیست.

---

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

♣ حفاظت از محیط زیست

♣ تصفیه فاضلاب بیمارستانی و آشنایی با پروسه گندزدایی آن

♣ حذف فلزات سنگین از آب و فاضلاب

♣ ضدعفونی آب و فاضلاب

---

اثرات وجود داروها بر محیط زیست و سلامت جامعه:

علاوه بر مصرف مستقیم آنتی بیوتیک در واحدهای درمانی، مصرف غیرمستقیم از آنتی بیوتیک ها (به وسیله آب شرب یا مواد غذایی آلوده به این داروها) باعث مقاوم سازی بدن آنها توسط انسان و حتی دام به این داروها می شود. لذا صرف اینکه فردی شخصا دارو مصرف نمی کند، نشانه مصون بودن وی از خطرات یاد شده نخواهد بود. علاوه بر آن تغییرات ژنتیکی ناشی از ظهور جدایه های مقاوم در پاتوژن ها یک خطر بالقوه برای تمام انسان ها خواهد بود.

روش های متعدد حذف آنتی بیوتیک ها از محیط های آبی:

1. پرتو فرابنفش
2. نانوذرات آهن
3. جذب سطحی
4. کواگولاسیون
5. شبه فنتون
6. فتوکاتالیست
7. نانوفیلتراسیون
8. نانولوله های کربنی

باتوجه به معایبی که روش های بالا دارند، روش های مبتنی بر استفاده از اکسیدکننده قوی در حضور کاتالیست فلزی مناسب مثل یون آهن، کاربردی ترین و کم هزینه ترین روش کاهش آلودگی های آنتی بیوتیکی در محیط زیست خواهد بود. بهره گیری از تکنولوژی نانوذرات مثل FeO، Fe₂O₃، Fe₃O₄ به هنگام استفاده از این روش ها می توان به افزایش راندمان کمک نماید.

اکسایش نانوذرات آهن توسط اکسیدکننده های قوی به منظور حذف آلاینده های هالوژنی، فلزات سنگین، آنیون ها مثل نیترات، سموم شیمیایی، رنگ های نساجی و آنتی بیوتیک ها یکی از جذابترین موضوعات مورد توجه محققین است و منجر به نتایج امیدوار کننده ای بوده است. اکسید کردن انتخابی باقی مانده آنتی بیوتیک ها در آب و فاضلاب سال هاست مورد توجه محققین قرار گرفته و معرف های مهم در اکسایش آن ها و فلزات سنگین، اکسیدکننده های غیرفلزی، نمک های معدنی و پراکسیدهای آلی می باشند.

انتخاب اکسیدکننده مناسب

اکسیدکننده های معدنی نیازمند کنترل شدید واکنش در محلول های آبی هستند. از طرفی انتخابی نیستند، سمی هستند. پراکسیدین تولیدی آرال شیمی اکسیدکننده قوی برپایه پراستیک اسید هستند و خاصیت ضدعفونی کنندگی سطح بالا و اکسیدکنندگی قوی دارند و محصولاتی سازگار با طبیعت به شماری می روند. فعال سازی پراکسیدین با استفاده از یک کاتالیزور فلزی مناسب به ویژه یون های فلزی فن آوری شده با تکنولوژی نانو، اثرات اکسایش آنرا بسیار بالا می برد و آنرا مبدل به یک محصول قابل اطمینان در تصفیه آب و فاضلاب های آلوده به بقایای داروهای حاوی آنتی بیوتیک می سازد.

پراکسیدین علاوه بر خاصیت اکسیدکنندگی قوی خود، یک ضدعفونی کننده قوی (high level) نیز محسوب می شود و همزمان با انجام فرآیند اکسیداسیون پیشرفته، قادر به ضدعفونی منابع آب و فاضلاب آلوده به حضور پاتوژن های انسان است و این وظیفه را به نحو احسن انجام می دهد.